Vandaag, dinsdag 23 april is de de jaarlijkse wereldboekendag. Een dag om stil te staan bij het belang van boeken. De mens kon via boeken, eerst nog handgeschreven, later via de boekdrukkunst zijn gedachten op papier zetten, zodat anderen daar wanneer en waar dan ook kennis van konden nemen. Wat bijzonder, dat wij dit als mensheid gecreëerd hebben! Voor mij is het ook het allerbelangrijkste wat ik op school geleerd heb. En ook het allerfijnste! Maar dat is niet het enige wat erover te zeggen valt.
In mijn eentje lezen, wat dan ook, is voor mij een feest. Maar voorlezen of voorgelezen worden heeft nog een extra dimensie. Vroeger als we ons zoontje voorlazen voor het slapen gaan, was het soms nog moeilijker om zelf te stoppen met voorlezen, omdat het zo spannend was, maar ook omdat het zo’n fijn intiem moment was om met elkaar te delen dan het voor ons zoontje was om te gaan slapen en om de magie van het moment te verbreken.
Ken je het boek “The enchanted hour, The Miraculous Power of Reading Aloud in the Age of Distraction” van Meghan Cox Gurdon al? Dit boek vertelt over de speciale magie van voorlezen. De schrijfster vertelt in haar boek over de geweldige cognitieve en sociaal-emotionele voordelen van voorlezen voor mensenkinderen van alle leeftijden en alle achtergronden. Het boek is gebaseerd op de laatste wetenschappelijke inzichten en geeft veel praktische tips en leesaanbevelingen. Een must voor (groot)ouders, leerkrachten en docenten, biebmedewerkers, boekhandelaren maar ook… directies van scholen! Het is belangrijk dat scholen een goed taalbeleid hebben, en niet alleen voor Nederlands, maar ook voor de moderne vreemde talen en alle andere talen die op school worden onderwezen. Momenteel wordt er op heel veel scholen bijvoorbeeld geen Frans meer gegeven, o.a. “omdat het zo’n moeilijke taal is en bovendien wat heb je nou aan Frans? Het is te duur (omdat bijna geen leerlingen in de bovenbouw meer kiezen voor Frans)”. Als er een gedegen taalbeleid is op scholen, gebaseerd op hoe het menselijk brein taal verwerft en kijkend naar de cognitieve en sociaal-emotionele aspecten van taalverwerving, dan zal het taalonderwijs op middelbare scholen er in Nederland héél anders uit gaan zien dan nu!
Maar dat is een ander verhaal! Vandaag is het wereldboekendag en ik wil daarom hieronder enkele uitspraken citeren uit het boek “The enchanted hour” van Meghan Cox Gurdon :
“In deze wereld waarin we door van alles afgeleid worden, dienen we ons begrip aan te passen van wat hardop lezen is en wat het kan doen. Het is niet een simpel, gezellig, nostalgisch tijdverdrijf dat gestart of gestopt kan worden zonder enig gevolg. Het dient erkent te worden als de duizelingwekkende transformatieve en zelfs tegenculturele handeling die het in wezen is. Voor baby’s en kleine kinderen met hun snelgroeiende brein is er eenvoudigweg niets dat het evenaart. (…) Luisteren naar verhalen en kijken naar plaatjes stimuleert het aanleggen van diepe breinnetwerken bij kinderen, daarbij zorgdragend voor hun optimale cognitieve ontwikkeling. Verder cultiveert de ervaring van
gezamenlijk lezen gevoelens van empathie, versnelt op dramatische wijze de taalverwerving bij jonge kinderen en geeft ze daarmee een voorsprong als ze naar school gaan. De voordelen van vroeg lezen zijn verbazingwekkend te noemen: peuters die veel voorgelezen zijn worden kinderen die een grotere kans hebben om te genieten van krachtige relaties, focussen krachtiger, grotere emotioneel incasseringsvermogen en zelfbeheersing. De bewijzen zijn zo overdonderend dat sociale wetenschappers voorleestijd nu beschouwen als één van de meest belangrijke indicatoren voor de vooruitzichten in het leven. Het is echter een dwaling om hardop voorlezen alleen maar te beschouwen als iets voor de kinderjaren.”
“Waar het scherm de neiging heeft om familieleden van elkaar te scheiden door iedereen in zijn virtuele realiteit te laten vertoeven, brengt hardop samen lezen mensen dichter bij elkaar en verenigt hen.”
“Hardop voorlezen is waarschijnlijk de minst dure en meest effectieve activiteit die we kunnen doen ten voordele van onze gezinnen en voor de bredere cultuur waarin we leven.”
“Het gezinsleven kan een hectisch en woelig gebeuren zijn. Soms is het een gevecht om iedereen binnen boord te houden om niet te spreken van ze op het voorleesvlot te hijsen. Echter, het is de moeite waard, vooral nu bijna ieder’s vlot op de wijde en vaak eenzame zee van pixels rondslingert.”
Ik kan het boek The enchanted hour van Meghan Cox Gurdon van harte aanbevelen, evenals het boek dat ik hier al eens eerder heb besproken, The read aloud handbook van Jim Trelease. Een andere manier van hardop voorlezen en samen lezen: Alina Filipescu reading aloud with her students.
Meghan Cox Gurdon
“Hardop voorlezen is echt een soort van toverdrank”
Grootouders en ouders, leerkrachten en docenten, biebmedewerkers, boekhandelaren, directies van scholen: doe er je voordeel mee! Happy world book day! Fijne wereldboekendag!