Afgelopen week bereikte mij de volgende vraag:
Hallo Alike,
De afgelopen jaren kom ik TPRS steeds weer tegen. Het lijkt me een zeer interessante aanpak, maar heb wel wat vragen. Ik ben docent Engels geef voornamelijk les aan VWO 4, 5 en 6. Het niveau van deze leerling VOO wat betreft Engelse vaardigheden is behoorlijk hoog. Is TPRS geschikt voor dit niveau en zo ja, waar moet ik dan vooral op letten?
Hoe zou je mij adviseren om met TPRS aan de slag te gaan?
Alvast bedankt voor je reactie
Ik heb daarop het volgende antwoord gestuurd en ik hoor graag van jullie, wat jullie ervaringen hiermee zijn. Ik zeg nadrukkelijk ‘ervaringen’, omdat ik niet wil “luchtfietsen”, maar graag spreek vanuit de lespraktijk.
Dank voor je bericht. TPRS is zeker een interessante aanpak! Het is echter een didactiekwijze die met name bedoeld is voor taalverwerving. De afkorting staat voor Teaching Proficiency through Reading and Storytelling (wat eigenlijk Storyasking zou moeten zijn, omdat de verhalen niet verteld worden, maar door de docent met de leerlingen samen gemaakt worden). Lezen maakt zeker 50% uit van de werkwijze van TPRS. Verderop meer daarover.
Voor het niveau waarop jij les geeft, zou je de vragentechniek van TPRS sporadisch in kunnen zetten om ingewikkelde structuren al verhalen-makend in te slijpen en dat kan ook best leuk zijn, zeker als de leerlingen over fantasie beschikken, maar wat op deze niveaus toch vooral gedaan wordt, is te zorgen voor veel begrijpelijke input via LEZEN, LEZEN, LEZEN en veel meer doen met output, door klassendiscussies die de leerlingen zelf voor kunnen bereiden en waarbij je als docent op die momenten dat je merkt dat ze vastlopen in een bepaalde zinsconstructie daar wat meer aandacht aan besteed door er vragen over te stellen, maar dan inhoudelijk, waardoor ze op die manier meer input krijgen en hun hogere denkvermogens aangesproken worden omdat ze vragen dienen te beantwoorden. Als een bij-product daarvan verwerven ze dan die constructie. Er zijn hele goede Engelstalige boeken met discussie thema’s.
Blaine Ray, de man die aan de wieg van TPRS heeft gestaan, liet op de door jou aangegeven niveaus 8 à 10 boeken per jaar lezen en dat was het huiswerk. Maar wel boeken die ze vlot door kunnen lezen, dus het moet geen woordenboek-oefening worden. Prof. dr. em. Stephen Krashen zegt ook dat vrij lezen, dus lezen wat men zelf leuk vindt, al zijn het stripboeken, of boeken over sport of een hobby, heel belangrijk is. Ik citeer : “Er zijn veel bewijzen dat zelf-selectief lezen, of datgene lezen wat jij zelf wilt lezen, verantwoordelijk is voor het leeuwendeel van onze geletterdheid. Lezers hebben een betere leesvaardigheid, hebben een grotere woordenschat, schrijven beter, spellen beter en hebben een betere beheersing van complexe grammaticale constructies. In feite is het onmogelijk om hoge niveaus van geletterdheid te bereiken zonder een toegewijde lezer te zijn en toegewijde lezers hebben zelden ernstige problemen met lezen en schrijven.” Stephen D. Krashen
Er is een transfer van lezen naar schrijven.
Ken je The Read aloud handbook van Jim Trelease? Heel inspirerend boek voor docenten, (groot)ouders, bibliotheek- en boekhandelmedewerkers enz..
En achterin staat een treasury met allemaal leuke, boeiende Engelstalige boeken om te lezen.
Dus je weet nu wat je te doen staat! 😉
Good luck! En ik hoor graag hoe het gaat en bevalt!
Nog even de TPRS vragentechniek nuancerend: hoe meer iemand nog voornamelijk de taal aan het verwerven is, hoe lager je op de vragenladder vragen stelt bij het interactief maken van verhalen. Door het stellen van vragen, activeer je iemand’s hogere denkvermogens. Bij de lagere niveaus gebruik je dan als docent veel de cirkeltechniek, ja/nee/of vragen en ook vraagwoord vragen, maar zodanig, dat het steeds 100% begrijpelijk is voor de leerlingen.
Wil je meer weten over cirkelen? Ik heb op dit blog al eerder over ‘cirkelen’geschreven:
- TPRS in een jaar – voorafje voor techniek 5 – Cirkelen
- TPRS in een jaar – techniek 5 – Cirkelen – de lespraktijk
- Cirkelen is moeilijk (zonder oefenen) door Alina Filipescu
En natuurlijk vind je er meer over in het Nederlandstalige handboek voor TPRS (5e druk); of het Engelstalige handboek Fluency through TPR Storytelling (7e druk) van Blaine Ray en Contee Seely en in The big CI book van Ben Slavic.
Hoe hoger iemand’s niveau in een taal, hoe vloeiender iemand de taal beheerst, over hoe meer vocabulaire iemand ‘vloeiend’ beschikt: hoe ingewikkelder vragen iemand daardoor in die taal kan beantwoorden. Bryce Hedstrom heeft Bloom’s taxonomy aangepast voor het vragen stellen bij TPRS en dan krijg je het volgende schema. (Links staan vragen bij ons demo Berber verhaaltje van de bloem die water wilde en naar de Sahara ging, dat we soms in introductie workshop TPRS gebruiken. Met dank aan Amale Touha!). Onderin de driehoek zitten de ‘cirkelvragen’
Vertaling Bloom’s naar TPRS door Bryce Hedstrom (vertaling NL + toepassing op verhaal van de bloem Alike Last)
Op ERK niveau B1, B2 heb je te maken met zelfstandige taalgebruikers. Zij kunnen dus op hoog niveau in de taal communiceren, maken er echter nog wel enige ‘fouten’ in, maar die verdwijnen door te zorgen voor correcte en begrijpelijke input. En zoals Krashen aangeeft: door veel te lezen. Krashen liet weten dat uit onderzoek is gebleken: de correctheid van iemand’s taalgebruik is te voorspellen vanuit zijn leesgedrag en niet door het aantal grammatica oefeningen dat iemand gemaakt heeft: hoe meer gelezen, hoe beter & correcter het taalgebruik. HOE FIJN IS DAT?! Ik lees liever een leuk en boeiend boek dan allemaal van die oersaaie, onnatuurlijke grammatica oefeningen te doen!
Met niveau A2 Frans gebruik ik de Franstalige TPRS leesboekjes van Blaine Ray. Het gaat over pubers die in een andere cultuur terecht komen en daardoor veel leren over zichzelf en die andere cultuur. De boekjes zijn geschreven in de imparfait en de passé composé, maar de subjonctif en de conditionnel worden niet geschuwd.
Over lezen gesproken: welk boek ben jij nu aan het lezen?! Ik lees de laatste tijd s’avonds voordat ik ga slapen de Histoires pressées van Bernard Friot (hele serie boekjes met korte grappige verhaaltjes. Het lijken soms wel TPRS-verhaaltjes! Het zijn boekjes voor kinderen vanaf 10 jaar. Ik ben dol op kinderboeken: lekkere hapjes voor tussendoor! Met dank aan Guusje Groenen voor de leestip; zij heeft over de Histoires pressées van Bernard Friot op de GPD Talen in 2015 een workshop gegeven. Lees hier bv. Asticots; het verhaaltje is ook als een apart geïllustreerd boekje uitgegeven. Weet je trouwens dat lezen ook nog eens bijzonder rustgevend kan zijn?!
Weer even terug naar waar we bovenaan mee begonnen: wat zijn jouw ervaringen met TPRS/CI en hogere niveaus?
Was vandaag, donderdag 10 november 2016, uitgenodigd door SG Vincent van Gogh in Beilen, Drenthe om daar twee TPRS lessen te verzorgen voor een 1 havo en een 1 vwo klas. i.v.m. de 
Vanochtend was ik al na half acht op het Vincent van Gogh in Beilen om daar de eerste twee lessen van de dag te verzorgen aan twee eerste klassen, via TPR en TPRS. De school was al helemaal versierd met allemaal Franse vlaggen en de docente Ellen Kramer ontving mij met baret en echte Franse sjerp. Ikzelf had mijn Bretonse shirt aangetrokken om ook mee te doen met de Franse sferen. 
Ze vertelde dat ook de andere vakken allemaal een Frans tintje hebben en ze had in de koffieruimte alle collega’s een spoed-lesje Frans gegeven: Bonjour, bienvenue, au revoir!
De lessen gingen goed, we hebben veel gelachen! De leerlingen gaven na afloop aan dat ze het een leuke les vonden en op 1 persoon na had ook iedereen minimaal 80 à 90% van de gemaakte verhaaltjes begrepen. Alhoewel ik bij de VWO klas meer had gedaan en een hoger tempo had, gaven ze aan meer begrepen te hebben. Aandachtspunt dus voor de havo-klassen: echt niet te snel gaan als docent!
Alike in CCI Wonderland 