Maandelijks archief: december 2011

Raketlezen – stapel-op-lezen

|

Embedded readings = raketlezen of stapel-op-lezen

De R in TPRS staat voor lezen (reading). Lezen is stap 3 van TPRS. Veel aandacht gaat altijd uit naar het vragen van verhalen (stap 2), maar een wezenlijk onderdeel van TPRS bestaat uit lezen, omdat uit onderzoek is gebleken dat lezen de belangrijkste bron is voor vocabulaire verwerving. Daarbij dient de lezer van een tekst meer dan 95% te kunnen begrijpen (anders wordt het een woordenboek-oefening)!

Een relatief nieuw TPRS-concept met betrekking tot lezen, dat nog niet in de handboeken te vinden is, betreft “embedded readings”. In het Nederlands zou je het (drietraps)raketlezen of stapellezen, stapel-op-lezen kunnen noemen. Laurie Clarcq en Michele Whaley zijn de uitvinders van de term ”embedded readings”. Het bestaat een serie van drie of meer leesteksten met een opklimmende moeilijkheidsgraad, vertrekkend vanuit dezelfde hoofdlijn. De eerste tekst is op elementair niveau, gemakkelijk te begrijpen voor een ll. Het is een samenvatting of de hoofdlijn. Elk volgend niveau voegt zinnen toe met aanvullende informatie en/of details. De (meestal derde) uiteindelijke versie is de meest uitdagende. Echter, elke versie van de tekst bevat de basistekst en elk opvolgend niveau daarbinnen. Dit stapelen van het verhaal zorgt voor leessucces, want het is begrijpelijk en herkenbaar voor de leerlingen. Michael Miller (zie verder naar beneden) geeft aan dat de leesvaardigheid van zijn leerlingen met sprongen vooruit is gegaan sinds hij met embedded readings werkt.

Waarom is stapel-op-lezen waardevol voor docenten?

•        het bouwt lagen van herhaling in
•        het verschaft differentiatie
•        het helpt leesvaardigheid te ontwikkelen
•        het is te gebruiken met ICT
•        het versimpelt de lesplanning
•        in te zetten om leerlingen op lezen van examenteksten voor te bereiden

Tijdens de NTPRS 2012  zullen Laurie en Michele weer de workshop over embedded readings verzorgen in de ochtend-caroussel voor gevorderden.

Klik op: Embedded readings door Clarcq & Whaley – NL versie en bekijk een leesvoorbeeld en lees de instructies hoe je het zelf in je eigen lessen toe kunt gaan passen.

Op de Dag van Taal, Kunsten en Cultuur op vrijdag 3 februari 2012  op de RU Groningen verzorgde ik een workshop over dit onderwerp: workshop ronde 1 “Raketlezen”.

Op de groep TPRStalk is een apart onderdeel waar docenten hun ‘embedded readings’ plaatsen: TPRStalk – files – embedded readings  (je moet jezelf eerst – gratis – inschrijven)

Michael Miller, docent Duits en auteur van de TPRS lesboeken voor Duits Michael und Sabine heeft op zijn site ook een groot aantal embedded readings geplaatst: Embedded readings – blühende Geschichte – Michael Miller

Vinden jullie (drietraps)rakektlezen of stapel-op-lezen een goede term? Of hebben jullie een betere term voor “embedded readings”? Of gewoon de Engelstalige term blijven gebruiken?

Met dank aan Michael Miller voor de foto’s en Laurie (rechtsboven) en Michele (linksmidden)voor het gebruiken van hun artikel!